Enerjide dışa bağımlılığı azaltmak ve kendi kendine yetmek isteyen devletlerde yenilenebilir enerji kaynaklarını geleceğin enerji kaynakları olarak görmektedir. Hali hazırda yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilen enerji toplam enerji üretiminde çok çok az payı olsa da devletler geleceğini ona göre planlamakta ve güneş enerjisi, rüzgar enerjisi gibi yenilenebilir enerji kaynaklarına daha fazla yatırım yapmaktadır. Rüzgar enerjisi de bu yenilenebilir enerji kaynaklarında önemli bir yere sahiptir. Bu yazımızda rüzgar enerjisi hakkında bilgi verip rüzgar enerjisinden elektrik eldesini ve rüzgar enerjinin avantajları ve dezavantajları hakkında yazı kaleme alacağız.
Rüzgar Enerjisi Nedir?
Rüzgar enerjisi, rüzgar gücünden faydalanarak elde ettiğimiz enerjiye denir. Yenilenebilir enerji kaynaklarından olan rüzgar enerjisi rüzgar türbinleri yardımıyla üretilir. Üretimin yapılabilmesi için rüzgar gücünün yeterli olması ve rüzgar türbinlerinin şartlara uygun olarak kurulması gerekmektedir.
Rüzgar enerjisinden üretilen elektrik, birkaç farklı zaman aralığında, saatlik, günlük ve mevsimlik olarak yüksek oranda değişebilir. Rüzgar santrali yatırımı yapılmadan önce bölgede ölçüm direkleri vasıtasıyla en az 1 senelik ölçümler yapılır ve bölgenin ortalama rüzgar hızı elde edilir. Yatırım bu ortalama hıza göre yapılır. Analiz programları ile mikro analizler yapılarak bölgedeki rüzgar açısından en verimli noktalar seçilir, bu sayede kesintiler en aza indirilir. RES'ler de diğer elektrik santralleri gibi belli bir talep ve tarife ile şebekeye elektrik satarlar. Diğer santrallerin aksine RES'lerde enerji üretimi rüzgarın anlık durumuna bağlı olduğundan rüzgar tahminleri ciddi önem arz etmektedir.
Rüzgar Türbini Nedir?
Rüzgar türbinleri rüzgar enerjisini elde etmek amacıyla kullanılan sistemlerdir. Bir rüzgâr türbini genel olarak kule, kanatlar, rotor, dişli kutusu, jeneratör (alternatör), elektrik-elektronik elemanlardan oluşur. Rüzgar türbinleri genelde rüzgar tarlaları veya deniz üzerinde kurulan rüzgar türbini alanlarına kurulur.Yükseklik olarak modern rüzgar türbinleri yaklaşık 40-60 metre civarında olabiliyor. Bu kuleler dairesel veya kafes sistemi şeklinde olabiliyor. Dairesel sistemlerin bakımı daha kolay yapılıyor fakat kafes sistemleri de dairesel kulelere göre daha ekonomik. 40-60 metre kule için kanatlar genelde 20 metre civarındadır.
Rüzgar Enerjisinden Enerji Eldesi
1. Belirli bir güce sahip olan rüzgar rüzgar türbininin pervanelerine çarpmak suretiyle pervanelerde mekanik hareket meydana getirirler.
2. Pervanenin ortasındaki mil ve dişliler kanatlar yardımıyla meydana gelen mekanik enerjiyi jeneratöre iletilir. Jeneratörün çalışma prensibini elektrik motorlarının tam tersi olarak söyleyebiliriz. Elektrik motorlarında elektrik enerjisiyle mekanik enerji elde edilir ve bu güç ile makinelerin ve aletlerin çalışması sağlanır. Jeneratörde ise iletilen mekanik enerji elektrik enerjisine dönüştürülür ve kullanıma sunulmak için düzenleyiciye iletilir.
3. Üretilen enerji ,sistemdeki yüksek veya alçak gerilimleri düzenleyen regülatörden geçirilir. Bu işlem gereklidir. Çünkü enerjideki düzensizlikler elektrikli aletlerin ve makinelerin bozulmalarına neden olabilir. Ayrıca aydınlatma sistemlerinde dalgalanmalara ve düzensizliklere yol açar.
4. Daha sonra enerji depo elemanında depolanır. Depo elemanı sayesinden enerjinin istenilen zamanda kullanılması sağlanır.
5. Depolanan enerji kullanılabilmek için değiştirici ile kullanıma hazır hale gelir. Değiştiricinin kullanılmasının sebebi üretilen enerjinin cihazlar için uygun olmamasından kaynaklanmaktadır.
4. Daha sonra enerji depo elemanında depolanır. Depo elemanı sayesinden enerjinin istenilen zamanda kullanılması sağlanır.
5. Depolanan enerji kullanılabilmek için değiştirici ile kullanıma hazır hale gelir. Değiştiricinin kullanılmasının sebebi üretilen enerjinin cihazlar için uygun olmamasından kaynaklanmaktadır.
Rüzgar Enerjisinin Avantajları
1.Rüzgar enerjisi yenilenebilir enerji çeşitlerindendir ve bedavadır.
Rüzgar enerjisi daha önce de bahsettiğimiz gibi yenilenebilir enerji kaynaklarındandır ve rüzgar gücünü kullanarak elektrik üretir.
2.Rüzgar türbin ve sistemleri herhangi bir çevre kirliliği oluşturmaz.
Çoğu enerji santrallerinin ve fabrikaların enerji üretirken ve tüketirken çevreye zararlı gazlar yaydığını ve akarsularımızı kirlettiğini biliyoruz. Özellikle kullanılan soğutma suları ve çıkan gazlar nedeniyle ekosistemi bozmakta ve küresel ısınmaya neden olmaktadır.
3.Rüzgar türbinleri uzun olmalarına rağmen çok fazla alan kaplamaz.
Rüzgar türbinleri her ne kadar devasa yapılar olsalar da yüzeyde sadece gövdesinin yer kaplaması rüzgar enerjisi üretilen alanlarda tarım faaliyetlerine devam edilebilmesini sağlar. Türbinlerden geri kalan alanlar başka işler için değerlendirilebilir.
4.Yerleşim yerlerine uzak olan bölgelerde enerji ihtiyacını karşılamak amacıyla rüzgar enerjisi kullanılabilir.
Şehir merkezlerine uzak kasaba ve köylere elektrik götürmek mümkün olmayabilir. Böyle durumlarda koşullarda uygunsa o bölge için rüzgar enerji santrallerinin kurulması hem maliyet açısından hem de kullanışlılık açısından daha uygun olabilir.
5.Rüzgar enerjisi gelecek için önemli bir yenilebilir enerji kaynağıdır.
Rüzgar enerjisi büyük kasabalara enerji üretmekten sadece bir ev için elektrik üretmeye kadar çok geniş bir kitleye hitap eder.Ayrıca daha önce bahsettiğimiz gibi ülkelerin kısa ve uzun vadeli enerji planlarında yenilenebilir enerji kaynakları önemli yer tutar.
Rüzgar Enerjisinin Dezavantajları
1.Rüzgar her zaman aynı güçte esmez.
Bazen yavaş eserken bazense beklenildiğinden daha yüksek hızda esebilir. Bu durum bölgeye düzenli olarak enerji iletimini sağlayamaz ve insanların yaşam kalitesine ve konforlarına direk olarak etki eder
Bazen yavaş eserken bazense beklenildiğinden daha yüksek hızda esebilir. Bu durum bölgeye düzenli olarak enerji iletimini sağlayamaz ve insanların yaşam kalitesine ve konforlarına direk olarak etki eder
2.Rüzgar türbinleri görüntü kirliliğine neden olur.
Çevrecilerden bazı gruplar rüzgar enerjisi üreten bu devasa yapıların doğanın doğal görüntüsünü bozduğu ve görüntü kirliliğine neden olduğu düşünür. Ayrıca gürültülü çalıştığı için yerleşim yerlerine yakın bölgelerde rahatsızlık verebilir.
3.Rüzgar enerjisi her ne kadar çevre kirliliği oluşturmasa da tesisin kurulum aşamasında bir miktar kirliliğe neden olabilir.
Kurulum aşamasında çalışan iş makineleri,kurulum için yapılan çalışmalar bir miktar çevre kirliliğine neden olabilir. Bu yüzden dikkatli çalışılmalı doğanın güzelliklerine zarar verilmeden kurulum yapılmalıdır.
4.O bölgedeki rüzgar enerjisi istenilen düzeyde olmalıdır.
Diğer maddelerde değindiğimiz gibi rüzgar türbinleri kurulan bölgelerde yeterli rüzgar gücü gereklidir. Rüzgar türbininden elde edilen enerji istenilen yer için gerekli enerjiyi temin edebilecek düzeyde olmalıdır.
4.O bölgedeki rüzgar enerjisi istenilen düzeyde olmalıdır.
Diğer maddelerde değindiğimiz gibi rüzgar türbinleri kurulan bölgelerde yeterli rüzgar gücü gereklidir. Rüzgar türbininden elde edilen enerji istenilen yer için gerekli enerjiyi temin edebilecek düzeyde olmalıdır.
5.Rüzgar enerjisi türbinlerinin kurulum maliyetleri yüksektir.
Rüzgar türbinleri belirtildiği gibi devasa yapılardır. Bu yüzden kurulum maliyetleri yüksektir.
Rüzgar türbinleri belirtildiği gibi devasa yapılardır. Bu yüzden kurulum maliyetleri yüksektir.
6.Bazı kuş türlerinin göç mevsimlerinde rüzgar türbinlerinden etkilenebilirler.
Her ne kadar ince düşünülmüş bir neden olarak görülse de göçmen kuşların göç yollarına kurulan rüzgar enerji türbinleri kuşlar için handikap oluşturabilmektedir.
Sonuç olarak rüzgar enerjisi yenilenebilir enerji kaynaklarından olup geleceğin önemli enerji kaynaklarından biridir. Rüzgar gücünün yüksek olduğu bölgelerde enerjinin karşılanması için en uygun enerji kaynaklarındandır. Çevremizi korumak ve doğanın kaynaklarını daha bilinçli kullanmak amacıyla yenilenebilir enerji kaynaklarına gerekli değeri göstermeliyiz.Yazı hakkında görüşlerinizi yorum olarak iletebilir.Yazımızın geliştirilmesinde katkıda bulunabilirsiniz.
