Termostat Nedir? Nasıl Çalışır?

Termostat, ısıl sistemlerde sıcaklığın istenilenden yükseğe çıkmasını veya alçağa düşmesini engelleyen, yani ısı kontrolü sağlayan bir araçtır. Gazlı, cıvalı veya metal kullanılan birçok çeşit termostat vardır. Fakat sistemlerin çalışma prensipleri birbirine benzerdir.Ticari olarak, endüstride ve birçok ev aletinde de termostatlar kullanılmaktadır.





En basit termostatlardan biri birbirinden farklı genleşme sıcaklığına sahip 2 katının birleştirilmesi ile yapılmaktadır. Genleşme sıcaklığı düşük olan katı erken uzamaya uğrayıp katıları eğrilmeye uğratır. Böylece devrenin kesilmesine neden olur. Sıcaklığın düşmesi ile büzüşen katı tekrar eski haline gelir ve sistemin basit bir şekilde kontrolünü sağlar.

Termostat Nasıl Çalışır?


Termostatın çalışma prensibi genleşme ve büzüşme prensiplerine dayanır. Sıcaklığın yükselmesiyle termostatın bileşeni (gaz, metal vb olabilir) genleşir ve sıcaklığın oluşmasını sağlayan devreyi açar. Böylelikle elektrik akımı kesilmiş olur ve sıcaklık istenilen değerde kalır. Özellikle kademeli çalışan, yani seviyesi ayarlanabilir olan ütü,klima,ocak vb. gibi aletlerde kullanılır.



Örneğin ütü makinesini ele alalım. Ütü makinesini her hangi bir dereceye getirir ve fişe takarız. Ütü makinesindeki su belirli bir dereceye geldiğinde termostat sayesinde güç kesilir ve su daha fazla ısınmaz. Böylelikle daha hassas kumaşlar için daha düşük derecelerde ütü yapmaya olanak sağlar. Yine aynı şekilde kademeyi arttırarak termostat vasıtasıyla sıcaklığı ayarlayabiliriz. Aynı mentalite diğer termostatlı sistemler için de çok benzerdir.


Share: