Planet dişli sistemi adından anlaşılacağı üzere güneşin etrafında dönen gezegenlere benzetilmektedir. Merkezde bulunan dişli, güneş dişli olarak isimlendirilir. Etrafındaki dönen dişliler ise planet ya da gezegen dişli olarak isimlendirilir. Planet dişlileri tutan kısım ise kol veya planet taşıyıcı olarak isimlendirilir.
Planet Dişli Sistemleri Nasıl Çalışır
Planet dişli sistemlerinde güneş dişli bir mile, planet dişliler ise bir taşıyıcı veya kol vasıtasıyla başka bir mile bağlıdır. Hareket istenilen milden verilebilir. Planet dişliler aktarılacak tork ve hıza göre tasarlanır ve kaç tane planet dişli kullanılacağına karar verilir. Genellikle üç adet planet dişli kullanılır. Eşit olarak koyulan bu dişliler stabil bir hareket sağlar.
Güneş dişlinin etrafındaki planet dişliler, dış güneş dişli ile temas halindedir. Hareketin sağlıklı bir şekilde sağlanabilmesi için sistem genellikle böyle kurulur. Hareket tercihine göre dış güneş dişli, iç güneş dişli veya planet dişliler sabit tutulabilir. Bu durumda sabit olan aksamda hareket ve tork aktarımı meydana gelmez. Böylece farklı hız ve güçte hareket imkanı sağlanmış olur.
Güneş dişlinin etrafındaki planet dişliler, dış güneş dişli ile temas halindedir. Hareketin sağlıklı bir şekilde sağlanabilmesi için sistem genellikle böyle kurulur. Hareket tercihine göre dış güneş dişli, iç güneş dişli veya planet dişliler sabit tutulabilir. Bu durumda sabit olan aksamda hareket ve tork aktarımı meydana gelmez. Böylece farklı hız ve güçte hareket imkanı sağlanmış olur.
Planet Dişli Sistemleri Nerede Kullanılır?
Planet dişlilerin sistemlerinin klasik dişli sistemlerine göre daha iyi tork iletebildiğine ve yüksek hızlara çıkabildiğine değinmiştik. Bu yüzden klasik dişli sistemlerinin yetersiz kaldığı birçok alanda kullanılmaktadır. Planet dişli sistemleri bazı yerler için yüksek hız, bazıları için yüksek tork, bazı yerlerde ise stabilite için kullanılmaktadır.
Planet dişli sistemlerinin kullanım alanları;
-Otomatik vites sitemlerinde
-Differansiyel sistemlerinde
-Rüzgar türbinlerinde yüksek hızlar için
-Yüksek performanslı redüktör tiplerinde
-Saatlerin mekanik aksamlarında
-Araba aynalarında
-Traktör ve iş makinelerinde
-Bazı oyuncaklarda
Planet Dişli Sistemlerinin Avantajları
1. Planet dişli sistemleri yüksek tork iletimi için kullanılabilir. Bunun nedeni daha önce bir dişli ile iletilen torkun bu sistemle 3 ya da daha fazla dişli ile iletilebilmesidir.
2. Planet dişli sistemleri yüksek çevrim oranları sayesinde yüksek hızlara çıkabilmektedir.
3. Aynı çevrim oranı için klasik sistemlerden daha hafiftir.
4. Normal dişli sistemlere göre verimi yüksektir.
5. Tork iletimi yüksektir. Ayrıca planet dişlilerin eşit aralıklarla dağılımından dolayı tork dengeli bir biçimde iletilir.
6. Klasik dişli sistemlerinde göre daha az yer kaplar.
7. Daha uzun aralıklarla bakım gerektirir.
8. Stabil çalışır. Titreşim normal sistemlere göre daha azdır.
Planet Dişli Sistemlerinin Dezavantajları
1. Karmaşık dizayndan dolayı daha maliyetli ve pahalıdır.
2. Hesaplamaları klasik dişli sistemlerine göre daha karmaşıktır ve zordur.
3. Montajı daha hassas yapılmalıdır.
4. Yağlama işlemi daha zordur.
5. Bakım maliyetleri fazladır.
