Modül değerleri dişlilerde malzemenin çeşidine, diş sayısına, çevrim oranına vb etmenlerden dolayı değişiklik gösterir. Modül değerinin hesaplanması tasarımda yapılacak ilk adımlardandır. Modül değerinin büyük olması dişli boyutlarının da büyük olmasına neden olur. Bu yüzden tasarım aşamasında seçeceğimiz malzemenin ve oranların önemi büyüktür. Çünkü büyük boyutlar daha büyük işleme makineleri ve daha ileri teknoloji isteyebilir.
Dişli çiftleri bölüm dairesi üzerinde birbirine temas eder. Bu çap, diş sayısı ve modülün çarpımına eşittir. Bu yüzden eğer birbiri ile uyumlu ve verimli bir dişli çifti elde edilmek isteniyorsa modül değerinin iki diş için de aynı olması gerekir. Modül değeri aynı olmayan dişliler çok çabuk kırılmalara ve aşınmalara maruz kalır. Hatta hiç uyum sağlanmayabilir. Birbiri ile uyumlu dişli çiftini bir örnekle açıklamaya çalışalım.
1.dişli diş sayısı = 25
2.dişli diş sayısı = 50
m = 5 mm
ise;
1.dişlinin bölüm dairesi çapı (do1) = m*z1 = 5*25= 125 mm
2.dişlinin bölüm dairesi çapı (do2) = m*z2 = 5*50= 250 mm
Görüldüğü gibi belirlediğimiz modül değerine göre dişlimizin boyutlandırma hesaplarını yapabiliyoruz. Diğer boyutlandırmalar da (diş üstü, diş dibi vb) bu modül değerine göre yapılır. Yine yazımızda bahsettiğimiz diş sayılarına göre çevrim oranları hesaplanabilir ve birbiri ile uyumlu çalışan dişlilerin hızları hakkında bilgi sahibi olunabilir. Dişlilerde çevrim oranı için daha fazla bilgiye ilgili yazımızdan ulaşabilirsiniz.
Sizde yazımıza yorum yapabilir, geliştirilmesine katkıda bulunabilirsiniz. İstediğiniz konular hakkında görüş ve önerilerinizi bize iletebilirsiniz.
